Bóle stawów to dolegliwość, którą wiele osób kojarzy ze zmęczeniem, wysiłkiem fizycznym lub naturalnym procesem starzenia. Jednak w praktyce nie zawsze mają one błahe przyczyny. Nawracający lub przewlekły ból może być objawem poważniejszych chorób, które wymagają diagnostyki i leczenia.
Reumatoidalne zapalenie stawów: gdy ból to objaw choroby przewlekłej
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest jedną z najczęstszych chorób autoimmunologicznych, w których ból stawów stanowi główny objaw. Choroba rozwija się, gdy układ odpornościowy atakuje własne tkanki, prowadząc do przewlekłego stanu zapalnego. Typowe symptomy to poranna sztywność, obrzęk i symetryczne zajęcie stawów, najczęściej dłoni i nadgarstków.
RZS nie tylko powoduje ból, ale także z czasem prowadzi do deformacji stawów i ograniczenia sprawności. W Polsce pacjenci mogą korzystać z nowoczesnych terapii, w tym leków biologicznych, które hamują proces zapalny i pozwalają utrzymać chorobę w ryzach. Wczesna diagnoza i szybkie rozpoczęcie leczenia mają kluczowe znaczenie dla jakości życia chorych.
Dna moczanowa i choroby metaboliczne jako źródło bólu
Inną przyczyną nagłych i silnych bólów stawowych może być dna moczanowa, zwana także artretyzmem. To choroba metaboliczna, w której dochodzi do odkładania się kryształów kwasu moczowego w stawach, powodując gwałtowny stan zapalny. Atak dny objawia się ostrym bólem, zaczerwienieniem i obrzękiem, najczęściej w obrębie stawu dużego palca u stopy.
W Polsce choroba ta dotyka coraz większej liczby pacjentów, szczególnie osób z nadwagą, nieprawidłową dietą i chorobami sercowo-naczyniowymi. Leczenie obejmuje zarówno farmakoterapię obniżającą poziom kwasu moczowego, jak i zmianę stylu życia. Podobne dolegliwości mogą wywoływać także inne choroby metaboliczne, dlatego diagnostyka różnicowa jest kluczowa.
Infekcje i borelioza: ból stawów jako sygnał alarmowy
Bóle stawów mogą towarzyszyć także infekcjom, zarówno wirusowym, jak i bakteryjnym. Jednym z najpoważniejszych przykładów jest borelioza, przenoszona przez kleszcze. Objawy mogą pojawić się wiele tygodni po ukąszeniu i obejmować bóle wędrujące, które przemieszczają się między różnymi stawami.
Nieleczona borelioza prowadzi do przewlekłego zapalenia stawów i trwałych powikłań. Inną przyczyną mogą być infekcje wirusowe, np. grypa czy COVID-19, które wywołują przejściowe bóle mięśniowo-stawowe. W każdym przypadku niepokojący ból utrzymujący się dłużej niż kilka dni powinien być skonsultowany z lekarzem, aby wykluczyć poważniejsze przyczyny i wdrożyć właściwe leczenie.
Kiedy zgłosić się do lekarza i jak wygląda diagnostyka?
Choć wiele osób bagatelizuje bóle stawów, traktując je jako efekt przemęczenia, utrzymujące się lub nawracające dolegliwości wymagają konsultacji medycznej. Lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta na badania laboratoryjne, takie jak morfologia czy oznaczenie poziomu kwasu moczowego, a także na badania obrazowe: USG lub RTG stawów.
W przypadku podejrzenia choroby reumatologicznej konieczna jest wizyta u specjalisty. Wczesne rozpoznanie daje szansę na szybkie wdrożenie skutecznej terapii i uniknięcie trwałych uszkodzeń stawów. W Polsce coraz większą rolę odgrywają nowoczesne metody leczenia, które pozwalają pacjentom prowadzić aktywne życie mimo diagnozy.
